Çalışmanın en güzel yanlarından biri olan yıllık izinler, henüz hesaplama aşamasında bile insanı mutlu etmeye yetiyor değil mi? Yıllık izin hakkı için bir süre beklemek gerekiyor olsa da günün sonunda “izin” kelimesi her koşulda kulağa hoş geliyor. Yıllık izin kaç gündür, yıllık izin süreleri ne kadar, iş kanunu, yıllık izin ne zaman kullanılır, 6 aylık çalışanın yıllık izni olur mu gibi pek çok konu var aklımızda. Önce genel olarak, iş kanununda yer alan yıllık izin hakkından bahsederek başlayalım işe.
Yıllık izin yönetmeliği
4857 sayılı İş Yasası’nın 53.maddesine göre; deneme süresi dahil en az bir yıl çalışmış işçilere yıllık izin hakkı verilir. İzin süreleri, iki tarafın anlaşması halinde 3’e bölünebilir. İş veren, iş yerinde çalıştırdığı elemanlarının yıllık ücretli izinlerini gösteren izin kayıt belgesini bulundurmalıdır. Yıllık izin kullanımı için işçi, işverene en az 1 ay önceden haber vermelidir. Yıllık ücretli izin yönetmeliğinin 8 maddesinde şu ibare yer alır; işveren, işçinin talebini ve iş durumunu dikkate alarak izin dönemini belirleyebilir. Yıllık izin süresi bölünebilir mi sorusu da sıkça karşılaşılan ve merak edilen sorulardan biri. Yıllık ücret, işveren tarafından bölünemez ancak öngörülen yıllık ücretli izin süreleri, tarafların anlaşması ile bölümler halinde kullanılabilir.
İş kanununa göre, yıllık izin süreleri hesaplaması şu şekilde işler;
1 yıldan 5 yıla (5 yıl dahil) kadar çalışmış işçiye 14 gün,
5 yıldan fazla 15 yıldan az çalışmış işçiye 20 gün,
15 yıl ve daha fazla çalışmış işçiye 26 günden az izin verilmesi kanuna aykırıdır. Bu arada eğer işçi 18 yaşından küçük ve 50 yaşından büyük ise 20 günden az izin verilmesi mümkün olmaz.
6 ay çalışanın yıllık izin hakkı
İş yerinde 6 ay çalıştıktan sonra izin yapmak istenmesi durumunda aslında olay işverenin insiyatifine kalmıştır diyebiliriz. Özellikle yaz ayları yaklaşınca, izin kullanmak isteyen personel sayısı hızlı bir artık gösterir. Bu personelin içinde henüz 6 ayını doldurmamış olanlar da olabilir. İş kanununa göre çalışanın izin hakkının olması için en az 1 yıl süreyle iş yerinde çalışmış olması gerekir. Giriş tarihinden deneme süresi de dahil olmak koşulu ile 1 yılı dolduran işçiler yıllık izin kullanabilir. Bu süreyi doldurmamış işçiler yıllık izin hakkına sahip olamaz. İşte tam bu noktada insiyatif girer araya; yazılı bir kanun değildir tamamen iş verenin kararına bağlıdır. Eğer taraflar arası anlaşma sağlanırsa 6 aylık personel de izin kullanabilir. Ancak dediğimiz gibi kanunlara göre yıllık izin hak edişi en az 1 yıldır.
Yol izin hakkı nedir?
Konu izin olunca, gün sayısı az olunca her saat kıymetli oluyor. Hele ki yolda geçirilen zaman tamamen boşa geçen bir zaman olduğu için haliyle yıllık iznin içinde yer alması çok da sempatik olmuyor. Bu konuda da güzel haberler bizden yana. Çalışan yıllık iznini, iş yerinin olduğu şehirden başka bir yerde geçirecekse ve eğer buna dair bir ispatı varsa gidiş – dönüş yolda geçirilecek zaman hesaplanır ve toplam 4 güne kadar izin verilebilir. Burada tüm oklar yine aynı şeyi gösteriyor; iş vereniniz ile gireceğiniz diyalog ne kadar yapıcı olursa, sonuç da bir o kadar güzel olur. Kanunlar işçiyi ve haklarını korur; işverenlerle kurulan doğru iletişim de bu hakları besler diyebiliriz.
