Çok değil… Bundan birkaç ay önce motivasyon ne demek diye sorsalardı klasik bir yanıt verirdik; bireyin hareket ve davranışlarını başlatan, ileriye dönük adımlar için “güdü” sağlayan güç. Fakat şimdi… Bugün motivasyon nedir diye sorsalar sanırız çoğumuzun yanıtı benzer olur; şu an en ihtiyacımız olan güç. Önce dünya ve şimdi ülkemiz zorlu bir süreçten geçiyor. Karantina, enfekte olma, bulaş olma gibi normalde kullanmadığımız kelimeler artık günlük cümlelerimizin öznesi niteliğinde. Karınca gibi kaçışıyoruz adeta. Corona virüsten korunma yollarını arşınlıyor, corona virüs belirtilerini kolaçan ediyoruz vücudumuzda. Sürekli bir kontrol halindeyiz. Ellerimizi 20 saniye yıkıyor, uzmanların “evde kal” çağrılarına kulak veriyoruz. Moralimizi yüksek tutmaya çalışırken kimi zaman dalgalanmalar da yaşamıyor değiliz. Öyle ya, uzun zamandır belki de ilk defa işimizden, sevdiklerimizden, arkadaşlarımızdan bu kadar ayrıyız; adına yasak denecek kadar üstelik. Bugünlerde en çok ihtiyacımız olan şey motivasyon. Nasıl olacağı kişiliklerimize bağlı. Kimine göre yarını hayal etmek, kimine göre güneşli günleri düşlemek. Öyle ya da böyle bu işin altından kalkabilmek için içimizdeki gücü ivedi ile ortaya çıkarmamız gerekiyor. Yazarken söylemesi çok kolay, muhtemelen sizin için okuması da bir çırpıda olacaktır. Ancak ve ancak… İş pratiğe gelince bu kadar kolay olmayabilir, kabul. Peki bu durumda ne yapacağız? Karantinadayız, ülkece hayatta kalma sınavı veriyoruz diye kendimizi kanepeden kanepeye mi atacağız? Hayır. Motive olmanın yollarına bakacağız. Kendimizi yükseltmek için elimizden geleni günümüze serpeceğiz.
İç ve dış motivasyon nedir?
Motivasyon kaça ayrılır sorusunun yanıtını veriyoruz bu başlıkta; iç motivasyon ve dış motivasyon. Önce iç motivasyon ile başlayalım çünkü öncelikli olarak ihtiyacımız olan motivasyon çeşidi bu. İç motivasyon tamamen iç güdülerimizin bizi esir alması ile olur. İçimizden gelerek güdülenmektir şeklinde bir tanım yapabiliriz. Biri söylediği için hedefe yönelmeyi değil içimizden geldiği için yapmayı kapsar. Örneğin diyet. Karantina günlerinde hepimiz birer usta, hepimiz birer aşçı ve hepimiz birer gurme olduk. Mayalı ekmeklerden, kalpli poğaçalara kadar normal zamanda yapmayacağımız ne var ise yapıyoruz itiraf edelim. Evimizde ve elimizde 2 seçenek var. Ya mutfağa girip gurme olacağız ya eve girişip çamaşır suyu ile dünyaları temizleyeceğiz. Su ve sabun ile bu kadar samimi olduktan sonra ister istemez karnımız acıktığı için mutfağa girip hünerlerimizi sergiliyoruz. Bugünün hünerlerinin yarının kalorileri olacağı gerçeği ile yüzleşmeye hazır olmasa da kendimizi spatuladan ayrı düşünemez olduk. Bazılarımız şanslı, yol yakından hamur işlerinden kaçmayı başarabildi ve kendini sağlıklı yaşama adadı. İşte bu sağlıklı yaşam ve diyet tamamen içimizden gelen, kimsenin yönlendirmesi ile olmayan gerçek güdüler. İçsel olarak sağlıklı yaşama kendimizi hazırladığımız için iç motivasyonumuz yüksek oluyor. Yani bir diğer deyişle “her şey içimizde”. Tamam bu kısmı hallettik. Peki dış motivasyon dedikleri nedir? Dış motivasyon ise adından da anlaşılacağı üzere dışardan gelen destek ile “sen yaparsın, sen aslansın, sen yapmayacaksın da kim yapacak” gibi cümlelerle bezeli motivasyona verilen isimdir. İçimizden gelmese bile karşı tarafın destek cümleleri ile şekillenir. Örneğin iş yerinde hedefi tutturursak prim alırız, performansımız yüksek olursa zam alırız gibi “havuçlar” dış motivasyona örnektir. İç motivasyon ile dış motivasyon arasındaki farka da kısaca değinelim.
- Dış motivasyon gelip geçicidir. Dış motivasyonun oluşturduğu gereklilikle sona erdiğinde motivasyonu alevleyecek bir durum da kalmaz ortada. Çocuklardan yola çıkalım. Ödevini bitirirsen dışarı çıkıp arkadaşlarınla oynayabilirsin. Bu bir dış motivasyondur ancak ödev bitince motivasyon hedefi de sona erer.
- İç motivasyon ise daha kalıcıdır. Çünkü içinde “içten gelen” hedeflerimiz vardır. Kilo verme motivasyonumuz içten gelir ve hedeflediğimiz rakama ulaşınca sona erer. Bunlardan yola çıkarak dış motivasyonun geçici, iç motivasyonun kalıcı olduğu sonucuna varabiliriz.
Motivasyon kaynağınız nedir?
Bu sorunun yanıtı tamamen kişiye özeldir. Kimi sporda motivasyon olarak ele alır konuyu kimi öğrenci motivasyonu. Dünyaca sevilen, beğenilen isimlerine geçmişte motivasyon kaynakları sorulmuş. Verilen yanıtlar bir hayli kafa karıştırıcı. Dünyanın en başarılı insanlarının motivasyonları sizinle paylaşalım.
- Michael Jordan, başarısızlığın onu daha çok çalışmaya zorladığını söylemiş.
- Oprah Winfrey, hayatın sorumluluğunu almanın onu her zaman daha motive ettiğinden bahsetmiş ve eklemiş; “hayatınızdan ‘siz’ sorumlusunuz”
- Steve Jobs, ilginç bir kelime kullanmış: ölüm. Stanford Üniversitesi’nde yaptığı mezuniyet konuşmasında şunları söylemiş: “İnsanın bir gün öleceğini hatırlaması, ani ve köklü kararlar vermesi açısından büyük önem taşır.”
- Walt Disney, motivasyon kaynağını merak olarak tanımlamış. Hayatının önemli bir bölümünde başarısız olmasına rağmen hayal etmeyi bırakmamış. Walt Disney’e göre eğer hayal ederseniz, başarabilirsiniz.
- Tony Robbins’in motivasyon kaynağı ile istemek ve yardım etmekmiş. Ona göre başarılı insanlar hayatları boyunca bir şeyleri isterler ve hedeflerinden şaşmadan ilerlerler. İstemek ve daima yardım etmek, güzel bir motivasyon kaynağıdır.
Sizin motivasyon kaynağınız nedir bilmiyoruz ancak bildiğimiz şu ki cebimizdeki tüm motivasyonları masaya yatırmak için uygun bir dönemdeyiz. Hedeflerimizi, vakitsizlikten sızlandığımız için ertelediğimiz işlerimizi yapmanın tam sırası. İhtiyacımız olan tek şey motivasyon ki o da cebimizde…
Hazır mıyız?
