Her geçen gün yeni bir kavram giriyor hayatımıza. Az sonra bahsedeceğimiz, aslında uzun yıllardır hayatımızda. Bazen fiziken bazen ruhen hayatımızın tam ortasında olabilen işimizin bize bir olumsuz etkisi. Bugün konumuz meslek hastalığı. Aslında söze önce meslek hastalığı nedir kısaca bunun tanımı ile başlayalım. Meslek hastalığı, sigortalı personelin yaptığı işten dolayı maruz kaldığı bir takım hastalıklara verilen genel isimdir. Bu hastalıklar psikolojik olduğu gibi fiziksel de olabilir. Meslek hastalıkları kronik, bedensel ya da psikolojik olarak görülebilir ancak öncesinde önemli olan hastalığın önlenebilir olması, erken tanı ve tedavidir.
Ülkemizde en sık görülen meslek hastalıkları nelerdir?
Ülkemizde sık görülen meslek hastalıklarından birkaçı ile devam edelim. Bunların başında madencilik ve dökümhane işçileri geliyor. Maden ve dökümhane gibi aşırı sıcak olan ortamlarda kalp damar rahatsızlıkları görülebiliyor. Aynı zamanda sıcak çarpması da sık görülen hastalıklardan. Polislik, tezgâhtarlık ya da öğretmenlik gibi işler uzun süre ayakta durmayı gerektiriyor. Bu ayakta durma sürelerinin uzunluğu birtakım varislere neden olabiliyor. Aynı zamanda bel, bacak ve boyun bölgesinde birtakım eklem ağrılarına yol açabiliyor. Borsacı, asker, avukat, doktor, gazeteci ve benzeri gibi meslek grupları da pek çok meslek hastalığına davetiye çıkarabiliyor. Özellikle yoğun çalışma ortamlarında stres zaman zaman psikolojiyi olumsuz etkileyebiliyor. Stres, beraberinde pek çok fiziksel rahatsızlığı da getirebiliyor. Strese bağlı olarak mide, bağırsak, gastrit ya da bir takım kolon hastalıkları görülebiliyor. Sık görülen meslek hastalıklarının sebep olduğu mesleklerden birkaçı da bankacılık, asistanlık, gazetecilik ya da muhasebe gibi masa başı işleri. Masa ve bilgisayar başında uzun geçirilen saatler boyun ve bel fıtıklarına yol açabiliyor. Aynı zamanda el bileğinde de bilgisayar kullanımından kaynaklanan bir takım hasarlar görülebiliyor. Sporcu hastalıkları da meslek hastalıkları sınıfına giriyor. Uzun süre ayakta duranlarda diz kireçlenmesi ya da tenisçi gibi mesleklerde tenisçi dirseği hastalığı görülebiliyor. Sporcularda sık görülen hastalıklardan biri menüsküs yırtıkları olabiliyor. Dizlerde birtakım kıkırdak bozulmaları da meslek hastalıkları türlerine giriyor.
Meslek hastalıklarının genel özellikleri nelerdir?
- Meslek hastalıklarının özelliklerini birkaç madde ile inceleyelim.
- Meslek hastalığı direkt kişinin işi ile alakalıdır. İşinin gerektirdiği zararlı etkilere maruz kalır ve zamanla ya da aniden meslek hastalığı oluşabilir.
- Uzun süre aynı şartlarda ve işlerde çalışan kişilerde meslek hastalığı görülebilir.
- Kişinin meslek hastalığına yakalanması, birtakım tedbirler ile önlenebilir.
- Meslek hastalığı birden ortaya çıkabilir ancak ortaya çıkması uzun yıllar da alabilir.
- Meslek hastalığı tanısı konması için birçok tarama ve testlere tabi olunmalıdır.
- Meslek hastalığı psikolojik nedenlerden kaynaklanıyorsa mutlaka uzman desteği alınmalıdır.
- Meslek hastalığı tanısı konduktan sonra çalışana iş göremezlik ödemesi yapılır.
- Kişinin yaşam tarzı, meslek hastalığını tetikleyebilir.
Meslek hastalığı türleri nelerdir?
Bir kişiye meslek hastalığı tanısı koyabilmek için o kişide çıkan hastalığın, yaptığı meslek ile örtüşmesi gerekir. Yapılan işin özelliğine ve iş yeri şartlarına bağlı olarak meslek hastalıklarının sınıflandırılması yapılabilir. Meslek hastalıklarından bazıları fiziksel nedenli hastalıklardır; gürültülü çalışma yerlerinde görülen işitme kayıpları, sıcak ve soğuk ortamlarda yaşanan vücut ısısı değişimlerinden kaynaklanan sağlık sorunları, tozların yarattığı sıkıntılar, radyasyona maruz kalmak gibi. Bazıları ile kimyasal nedenli meslek hastalıklarıdır; ağır metallere maruz kalınması neticesinde yaşanan zehirlenmeler, birtakım kimyasal bileşenlerin yan etkileri, gazların yarattığı sağlık sorunları gibi. Yukarıda sözünü ettiğimiz gibi bazı meslek hastalıkları fizikseldir ancak bazıları da psikolojiktir. Bunlara örnek olarak çok yoğun strese maruz kalan iş gruplarını verebiliriz. Depresyon ve manik- depresif sendrom gibi hastalıklar görülebilir. İş yerinde ağır kaldırma, yük taşıma gibi faaliyetler de boyun fıtığı, bel fıtığı ya da omurilik disk kaymasına yol açabilir. Son olarak tozların neden olduğu hastalıkları da ekleyelim listeye. Tozlu ortamlarda çalışmak genellikle solunum yolu hastalıklarına yol açar. Akciğerlerde biriken tozlar, kronik bir takım solunum rahatsızlıklarına yol açabilir. Bu durum ne yazık ki kanser gibi ağır neticelere de yol açabilir.
