Her şirketin kendine özgü bir kimliği vardır. Bu kimlik aynı zamanda başarısının ve tanınırlığının da bir göstergesi niteliğinde olabilir. Şirket kimliği, duruşu, vizyonu ve misyonu başarının temel taşlarını oluşturur. Şirket portföyünde yer alan referans markalar kadar şirketin kendi için vizyonu ve kültürü de önemlidir ki bu noktada kurum kültürünün önemini görüyoruz. Bugün sağlam temelli şirketlerin en önemli yapı taşlarından biri olan kurum kültürünü inceliyoruz. Öncelikle kurum kültürünün tanımı ile başlayalım.
Kurum kültürü nedir kısaca…
Kurum kültürü ne demek kısaca tanımlayalım. Kurum kültürü en temel ve yalın ifadesiyle; kuruma özgü davranış, tutum, inanç ve alışkanlıkların tümünü kapsayan kavrama verilen isimdir. Kurum kültürü, kuruma ait tüm çalışanlar tarafından paylaşılır ve çalışan davranışlarını düzenlemeye, yeri geldiğinde de disipline etmeye olanak sağlar. Çalışanların kurumsal aksiyonları ile kurum kültürü örtüşmelidir böylece kurum kültüründen aynı zamanda başarı da doğar. Kurum kültürünün temel yapı taşlarını şunlar oluşturur; şirketin kuruluşu, tarihi, benimsediği değerleri, yöneticileri, liderleri, davranış kuralları, çevreye olan yaklaşımları, genel olarak vizyonları ve misyonları. Kurum kültürü aslında bir şirketin geliştirmesi gereken en önemli şeylerden biridir aslında. Çünkü her bir detay, şirketin sağlam temeller üzerine kurulması için önemli bir noktadır. Kurum kültürü oluşturmasında çalışan ve yönetici arasındaki şeffaflık esas alınır. Çünkü her şeyin temelinde doğru iletişim yatar ki bu da kurum kültürünü geliştirmenin en etkili yollarından biridir. Özetle kurum kültürü nasıl geliştirilir sorusunun en temel yanıtı çalışan ve yöneticiler, liderler arasındaki iletişimin şeffaf, eksiksiz, doğru ve anlaşılabilir olmasıdır. Kurum kültürü analizi ne kadar net çizgilerle belirlenirse, çalışanların adaptasyon süreci de kolay ve etkili olacaktır. Çalışanları aktif olarak işe katmak, kurum kültürünün gelişmesinde önemli bir noktadır. Kurum kültürü aynı zamanda işe alım süreçlerinde de çok önemlidir hatta bazı şirketlerde kurum kültürü eğitimi denilen bir nevi oryantasyon süreci de vardır.
Kurum kültürü özellikleri nelerdir?
Kurum kültürü kendi içinde pek çok özelliği barındırır. Yapısı itibari ile organizasyon içinde belli başlı özellikleri vardır. Kurum kültüründe yer alan davranışlar için “kalıplaşmış” ifadesini kullanabiliriz. Çünkü kurum kültürü süre gelen bir yapıdır ve soyut ya da somut değerler bir arada bulunur asla birbirinin önüne geçmez. Bu nedenle kurum kültüründe davranışlar kalıplaşmıştır. Çalışanların kurum kültürüne saygı duyması esastır. Yine çalışanların kurum kültürü çerçevesinde hareket etmesi gerekir. Kurum kültürü, şirketin kuruluşundan itibaren kurulan ve oturan bir kavram değildir. Sonradan kazanılır. Yönetici aktarımı, liderin yönlendirmesi, şirketin genel vizyon ve misyonu ile sonradan şekillenir. Kurum kültürü aynı zamanda devamlılık arz eder. Kurum kültürü devamlılığı için esas alınması gereken noktalardan biri işe alım sürecinde başlar. Çalışan seçiminde, kurum kültürüne uyumluluk en çok dikkat edilmesi gereken noktalardan biridir. Böylece çalışanın adaptasyon süreci daha hızlı ilerler ve daha sağlam temeller üzerine çalışma şekli oturtulur. Kurum kültüründe üst yönetime çok önemli roller düşer. Kültürün gelişmesi, yaşatılması varsa eksiklerinin giderilmesi ve benzeri gibi noktalarda sorumluluk üst yönetime aittir. Kurum kültürü sayesinde çalışanlar farklı kültürlerden gelmiş olsalar dahi birlikte uyum içinde çalışabilir. Bunun olması için de üst yönetimin doğru planlama ve doğru iletişim kanallarını kullanması gerekir. Böylece kültürler arası farkların yarattığı karışıklıklar minimuma indirilir. Kurum kültürü bir ezber değildir. Yazılı olarak çalışanlara dağıtılıp onlardan ezberlenmesi beklenemez. Kurum kültürü yöneticilerin ve çalışanların aktif katılımı ile ortaya çıkar ve gelişir. Madde madde kuralların yazılması ve uyma zorunluluğu ile sağlıklı ilerlemez; üst yönetimin sahada bizzat çalışanların yanında bulunması ve doğru, etkili bir iletişim gerçekleştirmesi ile olur. Güçlü kurum kültürü özelliklerine baktığımızda üst yönetimin emek vermesi ve istikrarlı olması gerektiğini görüyoruz. Kurum kültürünün devamı ve sağlıklı ilerlemesi için taşın altına her bir birimin elini koyması gerekir çünkü bu kültür bir “ortak” harekettir aynı zamanda; farklı kültürden gelen insanların, ortak değerler düzleminde birleştirilmesi ile elde edilir. Kurum kültürü çalışanlar için soyut bir denetim mekanizması oluşturur, kurallara uyan herkes hem kurum kültürüne katkı sağlar hem de şirketin başarısı için önemli bir adım atar. Şunu unutmamak gerekir ki kurum kültüründe ahlaki, teknik, ekonomik, psikolojik ve sosyal değerler önemli olgulardır.