İşe alım süreçlerinde birden fazla kriter vardır. Bir insanın okuduğu okul, deneyimi önemlidir ancak sahip olduğu kişiliği ve karakter özellikleri de başarısının önünde önemli bir yol göstericidir. Örneğin bir liderin, bilgisini ve deneyimini çalışanına aktarabilmesi için aynı zamanda öğretici ve yol gösterici yetisinin de olması gerekir. Salt bilgi iş dünyasında yeterli gelmez, beraberinde mutlaka birtakım kabiliyetlerin de olması gerekir. Ancak elbette işe ilk alım sürecinde adayın karakterini bilmek imkânsız. Bunu biraz da olsa analiz edebilmek için birtakım testler uygulanır. Bu testlere kişilik testi denir. Kişilik testi nedir kısaca şu şekilde tanımlayabiliriz. Bireyin karakter yapısını, ayırt edici özelliklerini ortaya çıkarmak amacıyla yapılan teste kişilik testi denir. Kişilik testi, kişilik envanteri ya da karakter testi olarak da anılır. Meslek seçiminden işe alıma kadar pek çok alanda uygulanır. Üzerinde çok çalışılan bir test türü olduğundan kendini her gün geliştirmeye açıktır bu nedenle sözel testler olduğu gibi resimlerin ya da renklerin kullanıldığı testler de yapılabilir. Kişilik testleri objektif testler ve projektif testler olarak ikiye ayrılır. İnsan kaynaklarında kişilik envanteri oldukça önemli bir testtir. Peki bu test nasıl uygulanır gelin birlikte göz atalım.
İK yönetiminde kişilik envanteri ne anlama gelir?
İnsan kaynaklarının sıkça kullandığı kişilik envanteri testi ile çalışanlara uygun ortamın yaratılması ve eğitim planlamalarının yapılması amaçlanır. İşe alma sürecinde uygulanan testler aynı zamanda kişinin hem iletişim becerileri hem de zihinsel ve duygusal zekâsı hakkında fikir sahibi olunmasına katkı sağlar. Kişilik envanterinde doğru ya da yanlış cevap gibi bir denge bulunmaz. Burada amaç kişiyi tanımak ve hayat görüşü hakkında bilgi sahibi olmaktır. Bugün, her firma mevcut insan kaynağını en etkili ve verimli şekilde geliştirmeyi planlar. Personel verimliliği başarının en önemli anahtarıdır çünkü. İnsan kaynaklarının yaptığı bu kişilik testi sayesinde işe alınacak kişinin gerçekten işe uygun olup olmadığı hakkında önemli bilgi sahibi olunur. Sadece işe alım sürecinde değil terfi konusunda da kişilik testi uygulanabilir. Terfi olması düşünülen personelin, kişilik olarak bu göreve yatkın olup olmadığı ya da bu işi kotarıp kotaramayacağı gibi bilgilerin de netlik kazanması için kişilik envanteri uygulanabilir. Personelini daha yakından tanımak isteyen firmalar, uygulanan kişilik testleri sonuçlarına göre eğitim programları düzenleyebilir ya da bazı etkinlik organizasyonlarında bulunabilir. Kişilik testinde ölçümlenmesi hedeflenen bazı başlıklar vardır; sosyal beceriler, analitik, iletişim ve organizasyon kabiliyeti.
Kişilik testi nasıl uygulanır?
Kişilik testi, personel ihtiyacı bulunan departmanın ya da pozisyonun niteliklerine göre yapılır. Örneğin muhasebe için analitik bilginin yanı sıra kriz yönetimi ve benzeri gibi beceriler gerekebilir. Yanı sıra pazarlama ve satış departmanında görev alan bir personelin de şüphesiz iletişiminin kuvvetli olması önemlidir. Bu nedenle yapılan kişilik testi, iletişim becerisini anlamaya yönelik olacaktır. Kişilik envanteri testi ile sadece uygun pozisyona uygun personel atanması yapılmaz; bu zincir, maliyet halkasına kadar uzanır. Bu şu demek… Kişilik testi sonucuna göre çalışanın neyi kotarıp neyi kotaramayacağı belli olur bu sayede yanlış bir atama yapılmaz. Doğru personel yerleştirmesi sayesinde iş aksamadan devam eder ve şirkette verim artar. Personelin doğru bir şekilde istihdamının sağlanması oldukça emek isteyen bir iştir. Özellikle personel terfi ve transfer işlemlerinde ya da eğitim ihtiyaçlarının tespit edilmesinde karar vermeden önce kişilik envanter testi yapılırsa daha sayısal sonuçlar elde edilmiş olacaktır. Tecrübesinden emin olduğunuz ya da bilgisini değerlendirdiğiniz personelin, doğru bir şekilde terfi ettirilmesi için liderlik ve yönetim vasıflarına sahip olup olmadığına da bakmak gerekir. Yapılan kişilik testi bu konuda iyi bir ölçümdür. Böylece sayısal sonuçlar elde edilir ve eğer birden fazla personel bu terfiye adaysa hangisinin daha uygun olduğu açıkça anlaşılır.