Gelişen teknolojinin hızına ayak uydurmakta dahi zorlandığımız bir süreçteyiz. Endüstri 4.0’ın yankılarını duyarken artık günümüzde Endüstri 5.0 fırtınası esiyor. Endüstri 5.0 nedir sorusunun basit bir yanıtı var “insansız teknolojiler”. Artık yapay zekanın hükmünü sürmeye başladığı ve gelecek nesilde tamamen hayatımızın ortasında yer alacağı bir dönemdeyiz. Her şeyin “otomatik”leştiği bu dünyada her ne kadar insan gücünün az, teknolojinin çok kullanıldığı gözlemlense de değişmeyen tek bir şey var ki o da insanın yadsınamaz gücü. Bazı iş kolları ve sektörler gelişen ve değişen dünyaya adapte olabilmek için teknolojik güçlerden destek alırken tüm iş gücünü “insan” emeğine dayalı kuran işletmelerin varlığı hiçbir zaman bitmeyecek. Yapay zekayı selamlarken bu gerçeği de unutmamakta yarar var bir bakıma. İşte tüm gücünü insandan alan bir kavram bugün yazı konumuz; insan kaynakları. Önce insan kaynaklarının ne olduğuna değinelim sonra detaylara geçelim.
İnsan kaynakları nedir, kısaca…
İnsan kaynakları ne demek kısaca tanımlayarak söze başlayalım. İnsan kaynakları bir kurumun ürün ya da hizmet üretebilmesi için ihtiyaç duyulan kaynakların başında gelir. İnsan kaynakları aynı zamanda kurum içerisinde insana dair yapılan çalışmaları da kapsayan bir birimdir. Sanayi devriminin ortaya çıkmasından sonra ortaya çıkmıştır diyebiliriz. 19.yüzyılın sonunda ortaya çıkan personel ofisleri insan kaynaklarının öncülerindendir. 1890’lı yıllarda NCR Corparation’ın kurduğu personel ofisleri şirketi zaman içerisinde büyümüş ve dev bir hale gelmiştir.
İnsan kaynaklarının önemi nedir?
İnsan kaynaklarının temelinde bazı ilkeler vardır. Bunları aşağıdaki gibi tanımlamak mümkün.
- Çalışanların verimini sağlamak ve uzun vadede kazanımlar elde etmek
- Hem ekonomik, hem sosyal hem de psikolojik açıdan çalışanların ihtiyaçlarını geliştirecek programlar, kurallar, uygulamalar yaparak çalışanın mutlu olmasını sağlamak
- Çalışanların becerilerini kullanabilecekleri ve kendilerini eğitebilecekleri ortamın oluşturulması üzerine çalışmalar yapmak
- Her zaman çalışanların hedeflerini göz önünde bulundurmak ve maksimum düzeyde verim sağlamak üzere hareket etmek
İnsan kaynaklarının görev ve sorumlulukları nelerdir?
Konu çalışan ve çalışan verimliliği olunca görev ve sorumluluk bakımından önde gelen birimlerden biridir. Şu bir gerçek ki herkes mükemmel patronla çalışamadığı gibi her iş verenin de mükemmel çalışanlarının olması zordur. İmkânsız değildir ancak bu oran biraz düşüktür diyebiliriz. İşte konu çalışan mutluluğu ve verimi olunca insan kaynakları bu alanda yaptıkları güçlü çalışmalar ile adından söz ettir. Peki insan kaynaklarının görevleri nelerdir şimdi gelin kısaca bunlara bir göz atalım.
- Şirketin hedeflerine yönelik planlama yapmak ve iş gücünün daha etkin kullanımı konusunda çalışmalar yürütmek.
- Bir anlamda köprü vazifesi olmak. Üst, orta ve alt yönetimiyle çalışanlar arasındaki orta yolu bulmak, problemleri çözmek ve gerekirse arabulucu olarak görev yapmak
- İşe alma ya da işten çıkarma gibi süreçlerin yürütülmesi
- Şirketin uyarı, disiplin cezası gibi yaptırımlarının düzenlenmesi ve doğru bir ilerleyiş sağlanması
- İhtiyaç analizleri doğrultusunda eğitimlerin planlanması
- Performans değerlendirmesi ve ölçümlemesi
- Ücret ve diğer yan hakların adil bir şekilde gerçekleşmesi ve bu konularda şeffaflığın sağlanması
- Yetenek yönetimi
İnsan kaynakları nasıl olmalıdır?
İK profesyonellerinin olmazsa olmaz bazı özellikleri vardır. Bunları da birkaç madde halinde paylaşalım.
- Organizasyon becerisinin yüksek olması gerekir çünkü doğru organize olma işinin önemli bir parçasını oluşturur. Şirketin hedefleri doğrultusunda planlama ve organizasyon çalışmalarının yürütülmesini sağlar.
- Stratejik bir bakış açısına sahip olması gerekir. Bu stratejik düşünce sayesinde çalıştığı şirketi, yapılan işi, sektördeki zorlukları doğru bir şekilde analiz eder ve böylece şirket menfaatine en uygun yol haritasını çizer.
- Aynı anda birden fazla işi yürütebilecek yetkinlikte olmalıdır. Çünkü bir işten diğerine geçiş yapılabilir, hızlı düşünmek ve çevik olmak İK sektörünün olmazsa olmazıdır.
- Uzlaşma konusu önemlidir. Yapıcı ve yol gösteren bir tavra sahip olmalıdır. Yukarıda da sözünü ettiğimiz gibi üst yönetimle çalışan arasında köprü kurmak önemli görevlerinden biridir.
- Ve elbette iletişim yeteneği. İK çalışanları yöneticilerle ve diğer departmanlarla iletişim halindedir. Haliyle yüksek bir iletişim yeteneği gereklidir ki istenilen verimlilik sağlanabilsin.
- Kriz yönetimi konusunda başarılı olmalıdır. İş hayatı her gün dinamiği değişen bir yapıdır. Kimi zaman sular sakinken kimi zaman dalgalı seyredebilir. Bu gibi durumlarda her zaman için kriz yönetimini iyi yapmak önemli bir durumdur.
